Zaklęte w jantarze / Trapped in Amber Carlosa Mortona to historycznie pierwsza oryginalna sztuka chicanx napisana i wystawiona w Polsce. Książka prezentuje nie tylko oryginalny i tłumaczony tekst, ale także wyjaśnia genezę i dokumentuje proces powstania sztuki i przedstawienia oraz oferuje próbę ich interpretacji w kontekście metodologii transkulturowych, kluczowych dla praktyki studiów amerykanistycznych ostatnich lat. Ponadto argumentuje, że projekt stanowi przykład niezbędnej interwencji w pamięć publiczną Gdańska.
W obliczu zawieruchy historii prawdziwa jest tylko wspólna kondycja ludzka. Wszystkie inne „prawdy” są dyskursami, ideologiami, fikcjami. Sztuka Mortona jest więc topologicznym dociekaniem ukazującym miasto jako splątanie światopoglądów, płci, epok, kosmologii, historii, instytucji, ideologii – złączonych (uwięzionych, zaklętych) w asymetrycznej różnicy/rywalizacji sił.
(ze wstępu Grzegorza Welizarowicza)
O autorze
Carlos Morton (rocznik 1947), jeden z najważniejszych dramatopisarzy chicano. Autor kilkudziesięciu sztuk teatralnych, między innymi dramatów Desolation Car Lot (1973), El jardin (1974), El cuento de Pancho Diablo (1976), Las many muertes de Richard Morales (1977), Los dorados (1978), Lilith (1978), Rancho Hollywood (1979), Electro Bucks (1979), Squash (1979), a także libretta do opery Esperanza (2000). Anglojęzyczna wersja Las many muertes..., zatytułowana Many Deaths of Danny Rosales, stała się jego najgłośniejszą sztuką i należy do ścisłego kanonu teatru latinx.
Wykładowca, emerytowany profesor teatru i tańca na Uniwersytecie Kalifornijskim, członek International Border Studies Center (ibsc.ug.edu.pl), projektu badawczego działającego od 2021 roku przy Uniwersytecie Gdańskim. W ramach gdańskiej rezydencji stworzył sztukę Trapped in Amber, wystawioną 11 i 14 października 2022 roku na scenie imienia Jerzego Limona na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu Gdańskiego.
Mieszkamy w mieście. Kim jesteśmy? Mieszczanami, mieszczuchami, miastowymi? Migrantami ze wsi? Uciekinierami z prowincji do metropolii? Lokalnymi patriotami, którzy nie wyobrażają sobie życia poza swym miastem, miasteczkiem, mieściną? Co nas do miasta ciągnie? Co nas w nim trzyma? Co każe z niego uciekać? Dlaczego nas fascynuje, nawet jeśli równocześnie złości, męczy, przeraża? I wreszcie: czym jest miasto – (naturalne) środowisko życia tak wielu ludzi i przestrzeń kultury w najszerszym rozumieniu? Jako wydawców i mieszkańców miasta interesuje nas stawianie tego rodzaju pytań i poszukiwanie na nie odpowiedzi. Wielu odpowiedzi, bo nie wierzymy, że istnieje ta jedna i ostateczna. Jesteśmy przekonani o wadze różnorodnej, zniuansowanej i wieloaspektowej refleksji nad miejskością. Nie chcemy jednak, by dyskusja toczyła się wyłącznie w kręgu specjalistów i aktywistów. Zależy nam, aby ją propagować i popularyzować. |
Głównym obszarem naszych zainteresowań wydawniczych jest miasto oraz wszelkie związane z nim aspekty. Przyglądamy się procesom społecznym, zjawiskom kulturowym, aktywnościom artystycznym, biznesowym, organizacji przestrzeni. Publikujemy eseje, literaturę, biografie. A ponieważ jesteśmy zafascynowani książkami, dbamy o merytoryczną i edytorską jakość naszych publikacji. Wydawane książki umieszczamy w następujących seriach: Seria A – socjologia miasta, studia miejskie, geografia miast, urbanistyka i architektura Ruszamy w miasto! |